၂၄ ပစၥည္း ပဌာန္းအဓိပၸာယ္
၂၄ ပစၥည္း ပဌာန္းကို အဓိပၸာယ္ တိတိက်က် မသိဘဲ ကၽြန္မ ရြတ္လာတာ အႏွစ္သံုးဆယ္နီးပါး ရွိေနပါၿပီ။
ကၽြန္မဘ၀မွာ အဓိပၸာယ္မသိဘဲနဲ႔ ဒီေလာက္အၾကာၾကီး ရြတ္လာတဲ့
ဘုရားစာဆုိလို႔လည္း ပဌာန္းတခုပဲ ရွိပါတယ္။ အဓိပၸာယ္ကို နားလည္ခ်င္လို႔
ဘုရားစာအုပ္ေတြ ပဌာန္းအေၾကာင္း ေရးထားတဲ့စာအုပ္ေတြ ေတြ႔တိုင္းလည္း
အဓိပၸာယ္ကို ရွာခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ကၽြန္မေတြ႔ရတဲ့ ေဟာေျပာခ်က္ေရာ
ေရးသားခ်က္ေတြ အားလံုးမွာ ၂၄ ပစၥည္းရဲ့ ေက်းဇူးျပဳပံုေတြနဲ႔
သေဘာသဘာ၀ေတြကိုပဲ အက်ယ္အေနနဲ႔ ေရးသား/ေဟာေျပာထားတာကိုသာ ေတြ႔ရၿပီး
ကၽြန္မတို႔ ရြတ္ဆိုေနတဲ့ ပါဠိအတိုင္း တပိုဒ္စီရဲ့ အဓိပၸာယ္ကိုေတာ့ ေဟာထား
ေရးထားတာ ဘယ္ေနရာမွာမွ ရွာမေတြ႔ခဲ့ဘူး။အခုေတာ့ ဆရာၾကီးေဒါက္တာမင္းတင္မြန္ရဲ့ ေက်းဇူးေၾကာင့္ ၂၄ ပစၥည္းပဌာန္း အဓိပၸာယ္အျပင္ အဘိဓမၼာတရားေတြကိုပါ ေလ့လာခြင့္ရလိုက္လို႔ ဆရာၾကီးကို လႈိက္လႈိက္လွဲလွဲ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္က ဆယ္ေက်ာ္သက္ကာလမွာ ဘာသာတရားဆိုတာကို စမ္းတ၀ါး၀ါးဘ၀ကေန ဆရာၾကီးေရးတဲ့ ေရွးဘ၀ေနာက္ဘ၀ သိပၸံနည္းက် အေထာက္အထားမ်ား စာအုပ္ကို ဖတ္မိၿပီး ကံကံ၏အက်ိဳးႏွင့္ ဘ၀သံသရာကို စတင္ယံုၾကည္လာၿပီး ဘုရားတရားကို ေလးေလးနက္နက္ ယံုၾကည္လာခဲ့တာလည္း ဆရာၾကီးေက်းဇူးေၾကာင့္ ျဖစ္သလို အႏွစ္ႏွစ္အလလ ရွာေဖြေနတဲ့ ပဌာန္းအဓိပၸာယ္နဲ႔ အဘိဓမၼာအေၾကာင္းကိုလည္း ဆရာၾကီးဆီကပဲ ရလိုက္တဲ့အတြက္ ဆရာၾကီးရဲ့ ေက်းဇူးေတြက ကၽြန္မဆီမွာ သံသရာတေလွ်ာက္လံုး ဆပ္မယ္ဆိုရင္ေတာင္ ဆပ္ကုန္မယ္မထင္ဘူး။ ဤေလာကမွာ လူ႔ဥစၥာ သဒၵါအျမတ္ဆံုးပါ ဆိုတဲ့ ဆရာၾကီးရဲ့ လက္သံုးစကားအတိုင္းပဲ သဒၵါတရားအေၾကာင့္ ရတဲ့ပီတိဟာ ဘာပီတိနဲ႔မွ ႏႈိင္းယွဥ္လို႔ မရႏိုင္တာအမွန္ပဲ။ ေအာက္က ေကာက္ႏႈတ္ခ်က္က ၂၀၀၇ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လက ရန္ကုန္ၿမိဳ႔ ေရႊတိဂံုဘုရား စည္ပင္သာယာ ဓမၼာရံုမွာ က်င္းပတဲ့ ဆယ္ရက္ အဘိဓမၼာသင္တန္းမွာ ဆရာၾကီး ေဟာေျပာထားတဲ့ ပစၥည္းပိုင္းမွာ ဆရာၾကီးရွင္းျပထားတဲ့ ပဌာန္း အဓိပၸာယ္ကို ျမန္မာစကားေျပ အေရးအသားနဲ႔ အနီးစပ္ဆံုး ျဖစ္ေအာင္ ျပန္လည္ေကာက္ႏႈတ္ထားပါတယ္။ ပဌာန္းပါဠိကို ေနရာတိုင္းမွာ ရွာလို႔ရႏိုင္တာမို႔ မထည့္ေတာ့ဘဲ အဓိပၸာယ္ကိုပဲ ေဖၚျပထားပါတယ္။ ကၽြန္မ fb မိတ္ေဆြထဲမွာ သံဃာေတာ္ေတြနဲ႔ ဘာသာေရးနားလည္သူေတြ အမ်ားၾကီးရွိတဲ့အတြက္ မွားယြင္းခၽြတ္ေခ်ာ္ေနတာေတြ ေတြ႔ရင္ ဘယ္သူမဆို မွတ္ခ်က္မွာျဖစ္ေစ Message Box ကျဖစ္ေစ ျပင္ဆင္ေပးဖို႔ ေမတၱာရပ္ခံရင္း ပဌာန္းအဓိပၸာယ္ကို ဗုဒၶေန႔အထိမ္းအမွတ္အျဖစ္ ျပန္လည္မွ်ေ၀လိုက္ပါတယ္။
သံလ်င္ဖားေအာက္ေတာရမွာ တရားဘ၀နာ ပြားမ်ားရႈမွတ္ေနတယ္လို႔ သိရတဲ့ ေက်းဇူးရွင္ ဆရာၾကီး ေဒါက္တာမင္းတင္မြန္ သက္ေတာ္ရာေက်ာ္တိုင္ေအာင္ က်န္းမာခ်မ္းသာ သက္ေတာင့္သက္သာ ရွိစြာနဲ႔ သာသနာျပဳႏိုင္ၿပီး မဂ္ဖိုနိဗၺာန္ေရာက္သည္အထိ တရားရႈမွတ္ ပြားမ်ားၿပီး သာသနာျပဳႏိုင္ပါေစ..
ပဌာန္းအဓိပၸာယ္ အပိုင္ (၁) (ေဟတုပစၥည္းမွ ပူေရဇာတပစၥည္းအထိ)
၁။ ေဟတုပစၥေယာတိ - ေဟတုပစၥယသတၱိ ေက်းဇူးျပဳပံု
ေဟတုသူေသာ အဟိတ္ေျခာက္ပါးသည္ ၄င္းႏွင့္တေပါင္းတည္းယွဥ္ျဖစ္ေသာ တရားမ်ားျဖစ္သည့္ စိတ္ေစတသိတ္တို႔ကိုလည္းေကာင္း၊ထိုစိတ္ေစတသိတ္တို႔ေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာေသာတရား- စိတၱဇရုပ္ တို႔ကိုလည္းေကာင္း ေဟတုပစၥယသတၱိျဖင့္ (ေရေသာက္မွ်စ္သည္ သစ္ပင္အား ျမဲျမံခိုင္ခန္႔သန္စြမ္းစြာ တည္ေနေအာင္ ေက်းဇူးျပဳသကဲ့သို႔ ) ေက်းဇူးျပဳပါသည္။
၂။ အရမၼဏပစၥေယာတိ - အရမၼဏပစၥယသတၱိ ေက်းဇူးျပဳပံု
ရူပါရံု- အျမင္အာရံုသည္ (အဆင္း၊ ျမင္ကြင္းႏွင့္ ထိေတြ႔ေသာအခါ) ျမင္သိစိတ္ႏွင့္ ၄င္းႏွင့္တေပါင္းတည္းယွဥ္ျဖစ္သာ တရား- စိတ္ေစတသိတ္တို႔ကို (ျဖစ္လာေစရန္) အရမၼဏပစၥယသတၱိျဖင့္ (ၾကိဳးတန္းႏွင့္ ေတာင္ေ၀ွးတို႔သည္ မစြမ္းမသန္သူတို႔အား ဆြဲတြယ္ေထာက္တည္ရာအျဖစ္ ေက်းဇူးျပဳသကဲ့သို႔) ေက်းဇူးျပဳပါသည္။
သဒၵါယတနံ- အၾကားအာရံုသည္ (အသံႏွင့္ထိေတြ႔ေသာအခါ) ၾကားသိစိတ္ႏွင့္ ယင္းႏွင့္တေပါင္းတည္းယွဥ္ျဖစ္ေသာ တရားတရား- စိတ္ေစတသိတ္တို႔ကို (ျဖစ္လာေစရန္) အရမၼဏပစၥယသတၱိျဖင့္ (ၾကိဳးတန္းႏွင့္ ေတာင္ေ၀ွးတို႔သည္ မစြမ္းမသန္သူတို႔အား ဆြဲတြယ္ေထာက္တည္ရာအျဖစ္ ေက်းဇူးျပဳသကဲ့သို႔) ေက်းဇူးျပဳပါသည္။
ဂႏၶာယတနံ- အန႔ံခံအာရံုသည္ (ရနံ႔ႏွင့္ထိေတြ႔ေသာအခါ) နံသိစိတ္ႏွင့္ ယင္းႏွင့္တေပါင္းတည္းယွဥ္ျဖစ္သာ တရား- စိတ္ေစတသိတ္တို႔ကို (ျဖစ္လာေစရန္) အရမၼဏပစၥယသတၱိျဖင့္ (ၾကိဳးတန္းႏွင့္ ေတာင္ေ၀ွးတို႔သည္ မစြမ္းမသန္သူတို႔အား ဆြဲတြယ္ေထာက္တည္ရာအျဖစ္ ေက်းဇူးျပဳသကဲ့သို႔) ေက်းဇူးျပဳပါသည္။
ရသာယတနံ အရသာအာရံုသည္ (အရသာႏွင့္ ထိေတြ႔ေသာအခါ) စားသိစိတ္ႏွင့္ ယင္းႏွင့္တေပါင္းတည္းယွဥ္ျဖစ္သာ တရား- စိတ္ေစတသိတ္တို႔ကို (ျဖစ္လာေစရန္) အရမၼဏပစၥယသတၱိျဖင့္ (ၾကိဳးတန္းႏွင့္ ေတာင္ေ၀ွးတို႔သည္ မစြမ္းမသန္သူတို႔အား ဆြဲတြယ္ေထာက္တည္ရာအျဖစ္ ေက်းဇူးျပဳသကဲ့သို႔) ေက်းဇူးျပဳပါသည္။
ေဖာ႒ဗၺာယတနံ အထိအေတြ႔အာရံုသည္ (အထိအေတြ႔ႏွင့္ ၾကံဳေသာအခါ) ထိသိစိတ္ႏွင့္ ယင္းႏွင့္တေပါင္းတည္းယွဥ္ျဖစ္သာ တရား- စိတ္ေစတသိတ္တို႔ကို (ျဖစ္လာေစရန္) အရမၼဏပစၥယသတၱိျဖင့္ (ၾကိဳးတန္းႏွင့္ ေတာင္ေ၀ွးတို႔သည္ မစြမ္းမသန္သူတို႔အား ဆြဲတြယ္ေထာက္တည္ရာအျဖစ္ ေက်းဇူးျပဳသကဲ့သို႔) ေက်းဇူးျပဳပါသည္။
အဆင္း၊ အသံ၊ အနံ႔၊ အရသာ ႏွင့္ အထိအေတြ႔အာရံု ငါးပါးတို႔သည္ မေနာဓာတ္သံုးပါး (ပဥၥဒြာရ၀စၥန္း၊ သံပဋိစၦိဳင္း၊ ေဒြး) ႏွင့္ ၄င္းတို႔ႏွင့္တေပါင္းတည္းယွဥ္ျဖစ္သာ စိတ္ေစတသိတ္တို႔ ကို (ျဖစ္လာေစရန္) အရမၼဏပစၥယသတၱိျဖင့္ (ၾကိဳးတန္းႏွင့္ ေတာင္ေ၀ွးတို႔သည္ မစြမ္းမသန္သူတို႔အား ဆြဲတြယ္ေထာက္တည္ရာအျဖစ္ ေက်းဇူးျပဳသကဲ့သို႔) ေက်းဇူးျပဳပါသည္။
အလံုးစံုေသာတရား (အာရံုေျခာက္ပါးတရား) တို႔သည္ မေနာ၀ိညာဏဓာတ္ (မေနာ၀ိညာစိတ္ ၇၆ ပါး) ႏွင့္ ယင္းတို႔ႏွင့္ တေပါင္းတည္းယွဥ္ျဖစ္ေသာ ေစတသိတ္တို႔ကို (ျဖစ္လာေစရန္) အရမၼဏသတိၱ ျဖင့္ (ၾကိဳးတန္းႏွင့္ ေတာင္ေ၀ွးတို႔သည္ မစြမ္းမသန္သူတို႔အား ဆြဲတြယ္ေထာက္တည္ရာအျဖစ္ ေက်းဇူးျပဳသကဲ့သို႔) ေက်းဇူးျပဳပါသည္။
အၾကင္ၾကင္တရားတို႔ (ယံယံဓမၼံ) ကို အာရံုျပဳ၍ အၾကင္ၾကင္တရား စိတ္ေစသိတ္တို႔ ျဖစ္လာၾကသည္။ ထိုထိုအာရံုတို႔သည္ ယင္းတို႔ကို အာရံုယူၿပီး ျဖစ္လာသည့္ စိတ္ေစတသိတ္တို႔အား အရမၼဏ ပစၥယသတိျဖင့္ (ၾကိဳးတန္းႏွင့္ ေတာင္ေ၀ွးတို႔သည္ မစြမ္းမသန္သူတို႔အာ ဆြဲတြယ္ေထာက္တည္ရာအျဖစ္ ေက်းဇူးျပဳသကဲ့သို႔) ေက်းဇူးျပဳပါသည္။
၃။ အဓိပတိပစၥေယာတိ- အဓိပဓိ ပစၥယသတၱိျဖင့္ ေက်းဇူးျပဳပံု - ၿပိဳင္ဘက္မရွိအၾကီးအကဲအျဖစ္ ေက်းဇူးျပဳျခင္း
-ဆႏၵဟူေသာအဓိပတိရားသည္ ထိုဆႏၵႏွင့္ တပါင္းတည္းယွဥ္ျဖစ္ေသာ စိတ္ေစတသိတ္တို႔အားလည္းေကာင္း၊ ထိုစိတ္ေစသိတ္မ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာေသာ စိတၱဇရုပ္မ်ားအားလည္းေကာင္း အဓိပဓိပစၥယ သတၱိျဖင့္ (ေရွ႔ေဆာင္အၾကီးအကဲအျဖစ္) ေက်းဇူးျပဳပါသည္။
-၀ိရိယဟူေသာ အဓိပတိတရားသည္ ထို၀ိရိယႏွင့္တေပါင္းတည္း ယွဥ္ျဖစ္ေသာ စိတ္ေစတသိတ္တို႔အားလည္းေကာင္း၊ ထိုစိတ္ေစသိတ္မ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာေသာ စိတၱဇရုပ္မ်ားအားလည္းေကာင္း အဓိပတိပစၥယ သတၱိျဖင့္ (ၿပိဳင္ဘက္မရွိ အၾကီးအကဲအျဖစ္) ေက်းဇူးျပဳပါသည္။
-စိတ္ဟူေသာ အဓိပတိတရားသည္ ထိုစိတ္ဆႏၵႏွင့္တေပါင္းတည္း ယွဥ္ျဖစ္ေသာ စိတ္ေစတသိတ္ တို႔အားလည္းေကာင္း၊ ထိုစိတ္ေစသိတ္မ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာေသာ ရုပ္တရား-စိတၱဇရုပ္မ်ားအားလည္းေကာင္း အဓိပတိပစၥယ သတၱိျဖင့္ (ၿပိဳင္ဘက္မရွိ အၾကီးအကဲအျဖစ္) ေက်းဇူးျပဳပါသည္။
-၀ိမံသ - ပညာ ဟူေသာ အဓိပတိတရားသည္ ထိုပညာႏွင့္ တေပါင္းတည္းယွဥ္ျဖစ္ေသာ စိတ္ေစတသိတ္ တို႔အားလည္းေကာင္း၊ ထိုစိတ္ေစသိတ္မ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာေသာ စိတၱဇရုပ္မ်ားအားလည္းေကာင္း အဓိပဓိပစၥယ သတၱိျဖင့္ (ၿပိဳင္ဘက္မရွိ အၾကီးအကဲအျဖစ္) ေက်းဇူးျပဳပါသည္။
-အၾကင္ၾကင္တရားတို႔ (ယံယံဓမၼံ) ကို အေလးအျမတ္ျပဳ၍(ကတံုကတြာ) အၾကင္ၾကင္တရား စိတ္ေစတသိတ္တို႔ ျဖစ္လာၾကသည္။ ထိုထိုအာရံုတို႔သည္ ယင္းတို႔ကို အေလးအျမတ္ျပဳၿပီး ျဖစ္လာသည့္ စိတ္ေစတသိတ္တို႔အား အဓိပတိ ပစၥယသတိျဖင့္ (ၿပိဳင္ဘက္မရွိ အၾကီးအကဲအျဖစ္) ေက်းဇူးျပဳပါသည္။
၄။ အနႏၱရပစၥယပစၥေယာတိ- အနႏၱရသတၱိျဖင့္ ေက်းဇူးျပဳပံု - အျခားမရွိဘဲ ေက်းဇူးျပဳျခင္း
စကၡဳ၀ိညာဏဓာတ္- ျမင္သိစိတ္ႏွင့္ ယွဥ္ဖက္ေစတသိတ္တို႔ခ်ဳပ္သြားေသာအခါ မေနာဓာတ္သံုးပါးအနက္ သမၸဋီစၦိဳင္း (အာရံုလက္ခံစိတ္)ႏွင့္ ၄င္း၏ယွဥ္ဘက္ေစတသိတ္တို႔ အျခားမရွိဘဲ ျဖစ္လာေစရန္ အနႏၱရသတၱိျဖင့္ (ဘုရင္နတ္ရြာစံပါက သားၾကီးအိမ္ေရွ႔မင္းသား အလိုေလ်ာက္ဘုရင္ျဖစ္လာသကဲ့သို႔) အျခားမရွိဘဲ ေက်းဇူးျပဳပါသည္။ မေနာဓာတု- မေနာဓာတ္ သံပဋိ စၦိဳင္း (အာရံုလက္ခံစိတ္) ႏွင့္ ၄င္း၏ယွဥ္ဘက္ေစသိတ္တို႔ ခ်ဴပ္သြားေသာအခါတြင္လည္း မေနာ၀ိညာဏ္ဓာတ္ အမည္ရေသာ သႏၱိရဏစိတ္ (အာရံုစူးစမ္းစိတ္) ႏွင့္ ၄င္း၏ယွဥ္ဘက္ေစသိတ္တို႔ကို အနႏၱရသတၱိျဖင့္ အျခားမရွိဘဲ ေက်းဇူးျပဳပါသည္။
- ေသာတ၀ိညာဏဓာတ္- ၾကားသိစိတ္ (အထက္ပါ အဓိပၸာယ္အတိုင္း ျပန္ေကာက္ၿပီး ေသာတျဖင့္ အစားထိုးရန္)
ဃာဏ၀ိညာနဓာတ္ - နံသိစိတ္ (အထက္ပါ အဓိပၸာယ္အတိုင္း ျပန္ေကာက္၍ ဃာနျဖင့္ အစားထိုးရန္)
ဇိ၀ွာါ၀ိညာဓာတ္- စားသိစိတ္ (အထက္ပါ အဓိပၸာယ္အတိုင္း ျပန္ေကာက္၍ ဇိ၀ွာျဖင့္ အစားထိုးရန္)
ကာယ၀ိညာဏဓတ္- ထိသိစိတ္ (အထက္ပါ အဓိပၸာယ္အတိုင္း ေကာက္၍ ကာယျဖင့္ အစားထိုးရန္)
- ေရွးေရွးျဖစ္ၾကေသာ ကုသိုလ္တရားတို႔သည္ ေနာက္ေနာက္ျဖစ္ၾကေသာ ကုသိုလ္တရားတို႔ကို အျခားမလွပ္ဘဲ ျဖစ္လာေစရန္ အနႏၱရသတၱိျဖင့္ ေက်းဇူးျပဳပါသည္။
-ေရွးေရွးျဖစ္ၾကေသာ ကုသိုလ္တရားတို႔သည္ ေနာက္ေနာက္ျဖစ္ၾကေသာ အဗ်ာကတတရားတို႔ကို အျခားမလွပ္ဘဲ ျဖစ္လာရန္ အနႏၱရ ပစၥယသတၱိျဖင့္ ေက်းဇူးျပဳပါသည္။
-ေရွးေရွးျဖစ္ၾကေသာ အကုသိုလ္တရားတို႔သည္ ေနာက္ေနာက္ျဖစ္ၾကေသာ အကုသိုလ္တရားတို႔ကို အျခားမလွပ္ဘဲ ျဖစ္လာေစရန္ အနႏၱရပစၥယသတၱိျဖင့္ ေက်းဇူးျပဳပါသည္။
-ေရွးေရွးျဖစ္ၾကေသာ အကုသိုလ္တရားတို႔သည္ ေနာက္ေနာက္ ျဖစ္ၾကေသာ အဗ်ာကတတရားတို႔ကို အျခားမလွပ္ဘဲ ျဖစ္လာေစရန္ အနႏၱရပစၥယသတၱိျဖင့္ ေက်းဇူးျပဳပါသည္။
-ေရွးေရွးျဖစ္ၾကေသာ အဗ်ာကတရားတို႔သည္ ေနာက္ေနာက္ျဖစ္ၾကေသာ အဗ်ာကတတရားတို႔ကို အျခားမလွပ္ဘဲ ျဖစ္လာေစရန္ အနႏၱရပစၥယ သတၱိျဖင့္ ေက်းဇူးျပဳပါသည္။
-ေရွးေရွးျဖစ္ၾကေသာ အဗ်ာကတရားတို႔သည္ ေနာက္ေနာက္ျဖစ္ၾကေသာ ကုသိုလ္တရားတို႔ကို အျခားမလွပ္ဘဲ ျဖစ္လာေစရန္ အနနၱရသတၱိျဖင့္ ေက်းဇူးျပဳပါသည္။
-ေရွးေရွးျဖစ္ၾကေသာ အဗ်ာကတရားတို႔သည္ ေနာက္ေနာက္ျဖစ္ၾကေသာ အကုသိုလ္တရားတို႔ကို အျခားမလွပ္ဘဲ ျဖစ္လာေစရန္ အနႏၱရသတၱိျဖင့္ ေက်းဇူးျပဳပါသည္။
(ေယသံေယသံ ဓမၼာနံ) အၾကင္ၾကင္တရားတို႔ ခ်ဴပ္သြားသည္ႏွင့္ အျခားမလပ္ဘဲ ေနာက္စိတ္ေစတသိတ္ေတြ ျဖစ္လာရန္ ယင္းေရွ႔မွာခဴပ္သြားေသာ စိတ္ေစတသိတ္တို႔သည္ ေနာက္ေနာက္ျဖစ္လာသည့္ ေစတသိတ္တို႔ကို ဆက္ကဲဆက္ကဲ အျခားမလပ္ဘဲ အနႏၱရပစၥယ သတၱိျဖင့္ ေက်းဇူးျပဳပါသည္။
(စာၾကြင္း- စိတ္၊ ေစတသိတ္၊ ၀ီထိ၊ ေဇာ စသည္တို႔ကိုနားလည္ရန္အတြက္ အဘိဓမၼာကို ေလ့လာရမည္ျဖစ္သည္။)
၅။ သမနႏၱရပစၥေယာတိ- သမနႏၱပစၥယ သတၱိျဖင့္ေက်းဇူးျပဳျခင္း၊
အနႏၱရက အျခားမရွိ ေက်းဇူးျပဳျခင္းျဖစ္ၿပီး သမနႏၱရက ေကာင္းစြာအျခားမရွိေက်းဇူးျပဳျခင္းဟု အဓိပၸာယ္ရသည္။ ေက်းဇူးျပဳပံုအားလံုး အတူတူပင္ျဖစ္၍ အဓိပၸာယ္ထြက္ဆိုရာမွာ အနႏၱရေနရာတြင္ သမနႏၱရဟူ၍ အစားထိုးသြားရန္သာလိုသည္။
၆။ သဟဇာတပစၥေယာတိ- သဟဇာတပစၥယသတၱိျဖင့္ ေက်းဇူးျပဳပံု၊ အတူတကြ ေက်းဇူးျပဳျခင္း
-နာမ္ခႏၶာေလးပါး (စိတ္၊ ေစတသိတ္) တို႔သည္ အခ်င္းခ်င္း အျပန္အလွန္ အတူတကြ ျဖစ္ေစရန္ သဟဇာတပစၥယသတၱိျဖင့္ (ဆီမီးထြန္းညွိလိုက္သည္ႏွင့္ အလင္းတၿပိုင္နက္ေပၚလာသကဲ့သို႔ အေၾကာင္းတရား ျဖစ္သည္ႏွင့္ အက်ိဳးတရားတၿပိဳင္နက္ျဖစ္လာေစရန္ ေက်းဇူးျပဳျခင္း) ေက်းဇူးျပဳပါသည္။
-မဟာဘုတ္ေလးပါး (ပထ၀ီ၊ အာေပါ၊ ေတေဇာ၊ ၀ါေယာ) တို႔သည္ အခ်င္းခ်င္း အျပန္အလွန္ အတူတကြ ျဖစ္ရန္ သဟဇာတပစၥယသတၱိျဖင့္ (ဆီမီးထြန္းသည္ႏွင့္ အလင္းတၿပိဳင္နက္ရသကဲ့သို႔) ေက်းဇူးျပဳပါသည္။
-ပဋိသေႏၶတည္စဥ္ ခဏတြင္ နာမ္ႏွင့္ရုပ္တို႔သည္ တခုႏွင့္တခု အခ်င္းခ်င္း အျပန္အလွန္ အတူတကြ ျဖစ္ရန္ သဟဇာတပစၥယသတၱိျဖင့္ ( ဆီမီးထြန္းသည္ႏွင့္ အလင္းတၿပိဳင္နက္ရသကဲ့သို႔) ေက်းဇူးျပဳပါသည္။
စိတ္၊ ေစတသိတ္တို႔သည္ စိတ္ေၾကာင့္ျဖစ္လာေသာရုပ္- စိတၱဇရုပ္တို႔ကို အတူတကြ ျဖစ္လာေစရန္ သဟဇာတပစၥယ သတၱိျဖင့္ ေက်းဇူးျပဳပါသည္။
-မဟာဘုတ္ေလးပါး (ပထ၀ီ၊ ေတေဇာ၊ အာေပါ၊ ၀ါေယာ) တို႔သည္ ၄င္းတို႔၏အမွီရုပ္တို႔ကို အတူတကြ ျဖစ္လာေစရန္ သဟဇာတပစၥယ သတၱိျဖင့္ ေက်းဇူးျပဳပါသည္။
ရုပ္တရားတို႔သည္ နာမ္တရားတို႔ကို တခ်ိဳ႔ေသာအခါမွာ အတူတကြျဖစ္ေအာင္ သဟဇာတသတၱိျဖင့္ ေက်းဇူးျပဳေသာ္လည္း တခ်ိဴ႕ေသာအခါတြင္မူ အတူတကြျဖစ္ေအာင္ သဟဇာတသတၱိျဖင့္ ေက်းဇူးမျပဳပါ။
၇။ အညမညပစၥေယာတိ- အညမညပစၥယသတၱိျဖင့္ ေက်းဇူးျပဳျခင္း။ (အျပန္အလွန္ ေက်းဇူးျပဳျခင္း)
-နာမ္ခႏၶာေလးပါး ျဖစ္သည့္ စိတ္ေစတသိတ္တို႔သည္ တခုကိုတခု အခ်င္းခ်င္း အျပန္အလွန္ ေက်းဇူးျပဳၾကသည္။
-မဟာဘုတ္ေလးပါး- ပထ၀ီ၊ ေတေဇာ၊ အာေပါ၊ ၀ါေယာ တို႔သည္ တခုကိုတခု အခ်င္းအခ်င္း အျပန္အလွန္ ေက်းဇူးျပဳၾကသည္။
-ပဋိသေႏၶအခါ နာမ္ႏွင့္ရုပ္တို႔သည္ တခုကိုတခု အခ်င္းခ်င္း အျပန္အလွန္ ေက်းဇူးျပဳၾကသည္။
၈။ နႆိ ယပစၥယသတၱိျဖင့္ ေက်းဇူးျပဳျခင္း။ မီွရာအျဖစ္ေက်းဇူးျပဳသည္။
-နာမ္ခႏၶာေလးပါး (စိတ္၊ ေစတသိတ္) တို႔သည္ အခ်င္းခ်င္း အျပန္အလွန္ မီွရာအျဖစ္ ေက်းဇူးျပဳၾကပါသည္။
-မဟာဘုတ္ေလးပါး ျဖစ္သည့္ ပထ၀ီ၊ အာေပါ၊ ေတေဇာ၊ ၀ါေယာ တို႔သည္ အခ်င္းခ်င္း အျပန္အလွန္ မီွရာအျဖစ္ ေက်းဇူးျပဳပါသည္။
-ပဋိသေႏၶတည္စဥ္အခါတြင္ နာမ္ႏွင့္ရုပ္တို႔သည္ အခ်င္းခ်င္း အျပန္အလွန္ မွီရာအျဖစ္ ေက်းဇူးျပဳပါသည္။
-စိတ္၊ ေစတသိတ္တို႔သည္ စိတ္ေၾကာင့္ျဖစ္လာေသာရုပ္၊ စိတၱဇရုပ္တို႔ကို မွီရာအျဖစ္ ေက်းဇူးျပဳပါသည္။
-မဟာဘုတ္ေလးပါးျဖစ္သည့္ ပထ၀ီ၊ ေတေဇာ၊ အာေပါ၊ ၀ါေယာ တို႔သည္ ၄င္းတို႔၏အမွီရုပ္ ျဖစ္သည့္ စိတၱဇရုပ္တို႔ကို (ျဖစ္လာေစရန္) မီွရာအျဖစ္ ေက်းဇူးျပဳပါသည္။
-စကၡဳ ၀တၱဳေခၚ စကၡဳပသာဒသည္ (အဆင္း၊ ျမင္ကြင္းႏွင့္ထိေတြ႔ေသာအခါ) ျမင္သိစိတ္ႏွင့္ ၄င္းႏွင့္ တေပါင္းတည္း ယွဥ္ျဖစ္ေသာ ေစတသိတ္တို႔ကို (ျဖစ္လာေစရန္) မွီရာအျဖစ္ ေက်းဇူးျပဳပါသည္။
-ေသာတ၀တၱဳေခၚ ေသာတပသာဒသည္ (အသံႏွင့္ထိေတြ႔ေသာအခါ) ၾကားသိစိတ္ႏွင့္ ၄င္းႏွင့္ တေပါင္းတည္း ယွဥ္ျဖစ္ေသာ ေစတသိတ္တို႔ကို (ျဖစ္လာေစရန္) မွီရာအျဖစ္ ေက်းဇူးျပဳပါသည္။
-ဃာန၀တၱေခၚ ဃာနပသာဒသည္ (ရနံ႔ႏွင့္ ထိေတြ႔ေသာအခါ) နံသိစိတ္ႏွင့္ ၄င္းႏွင့္ တေပါင္းတည္း ယွဥ္ျဖစ္ေသာ ေစတသိတ္တို႔ကို (ျဖစ္လာေစရန္) မွီရာအျဖစ္ ေက်းဇူးျပဳပါသည္။
-ဇိ၀ွါ၀တၱဳေခၚ ဇိ၀ွါပသာဒသည္ (အစာအရသာႏွင့္ ထိေတြ႔ေသာအခါ) စားသိစိတ္ႏွင့္ ၄င္းႏွင့္ တေပါင္းတည္း ယွဥ္ျဖစ္ေသာ ေစတသိတ္တို႔ကို (ျဖစ္လာေစရန္) မွီရာအျဖစ္ ေက်းဇူးျပဳပါသည္။
-ကာယ၀တၳဳေခၚ ကာယပသာဒသည္ (အထိအေတြ႔ႏွင့္ၾကံဳေတြ႔ေသာအခါ) ထိသိစိတ္ႏွင့္ ၄င္းႏွင့္ တေပါင္းတည္း ယွဥ္ျဖစ္ေသာ ေစတသိတ္တို႔ကို (ျဖစ္လာေစရန္) မွီရာအျဖစ္ ေက်းဇူးျပဳပါသည္။
အၾကင္(ဟာဒရ၀တၱဳ) ရုပ္ကို အမွီျပဳ၍ မေနာဓာတ္သံုးပါးႏွင့္ မေနာ၀ိညာဏဓာတ္ ၇၆ ပါးတို႔ ျဖစ္ၾကသည္။ ထို (ဟဒရ၀တၱဳ) ရုပ္သည္ မေနာဓာတ္သံုးပါး၊ မေနာ၀ိညာဏဓာတ္ (၇၆) ပါးႏွင့္ ၄င္းတို႔ႏွင့္ တေပါင္းတည္းယွဥ္ျဖစ္ေသာ ေစတသိတ္ေတြကိုပါ (ျဖစ္လာေစရန္) မွီရာအျဖစ္ ေက်းဇူးျပဳပါသည္။
၉။ ဥပနႆ ယပစၥေယာတိ - အားၾကီးေသာမီွရာအျဖစ္ ေက်းဇူးျပဳျခင္း
-ေရွးေရွးျဖစ္ၾကေသာ ကုသိုလ္တရားတို႔သည္ ေနာက္ေနာက္ျဖစ္ၾကေသာ ကုသိုလ္တရားတို႔ကို အားၾကီးေသာ မီွရာအျဖစ္ ေက်းဇူးျပဳပါသည္။
-ေရွးေရွးျဖစ္ၾကေသာ ကုသိုလ္တရားတို႔သည္ ေနာက္ေနာက္ျဖစ္ၾကေသာ အကုသိုလ္တရားတို႔ကို အားၾကီးေသာ မီွရာအျဖစ္ ေက်းဇူးျပဳပါသည္။
-ေရွးေရွးျဖစ္ၾကေသာ ကုသိုလ္တရားတို႔သည္ ေနာက္ေနာက္ျဖစ္ၾကေသာ အဗ်ာကတတရားတို႔ကို အားၾကီးေသာ မီွရာအျဖစ္ ေက်းဇူးျပဳပါသည္။
-ေရွးေရွးျဖစ္ၾကေသာ အကုသိုလ္တရားတို႔သည္ ေနာက္ေနာက္ျဖစ္ၾကေသာ အကုသိုလ္တရားတို႔ကို အားၾကီးေသာ မီွရာအျဖစ္ ေက်းဇူးျပဳပါသည္။
-ေရွးေရွးျဖစ္ၾကေသာ အကုသိုလ္တရားတို႔သည္ ေနာက္ေနာက္ျဖစ္ၾကေသာ ကုသိုလ္တရားတို႔ကို အားၾကီးေသာ မီွရာအျဖစ္ ေက်းဇူးျပဳပါသည္။
-ေရွးေရွးျဖစ္ၾကေသာ အကုသိုလ္တရားတို႔သည္ ေနာက္ေနာက္ ျဖစ္ၾကေသာ အဗ်ာကတတရားတို႔ကို အားၾကီးေသာမွီရာအျဖစ္ ေက်းဇူးျပဳပါသည္။
-ေရွးေရွးျဖစ္ၾကေသာ အဗ်ာကတရားတို႔သည္ ေနာက္ေနာက္ျဖစ္ၾကေသာ အဗ်ာကတတရားတို႔ကို အားၾကီးေသာ မွီရာအျဖစ္ ေက်းဇူးျပဳပါသည္။
-ေရွးေရွးျဖစ္ၾကေသာ အဗ်ာကတရားတို႔သည္ ေနာက္ေနာက္ျဖစ္ၾကေသာ ကုသိုလ္တရားတို႔ကို အားၾကီးေသာ မီွရာအျဖစ္ ေက်းဇူးျပဳပါသည္။
-ေရွးေရွးျဖစ္ၾကေသာ အဗ်ာကတရားတို႔သည္ ေနာက္ေနာက္ျဖစ္ၾကေသာ အကုသိုလ္တရားတို႔ကို အားၾကီးေသာ မွီရာအျဖစ္ ေက်းဇူးျပဳပါသည္။
ရာသီဥတုႏွင့္ ေဗာဇဥ္အာဟာရတို႔သည္ အားၾကီးေသာ မီွရာအျဖစ္ ေက်းဇူးျပဳပါသည္။
ပုဂၢိဳလ္သတၱ၀ါတို႔သည္ အားၾကီးေသာ မီွရာအျဖစ္ ေက်းဇူးျပဳပါသည္။
ေနရာထိုင္ခင္းသည္ အားၾကီးေသာ မီွရာအျဖစ္ ေက်းဇူးျပဳပါသည္။
အပိုင္း (၂) ပစာၦဇာတပစၥည္းမွ အ၀ိဂတပစၥည္းအထိ ကိုဆက္လက္ေဖၚျပပါမည္။
မွတ္ခ်က္။ ပံုကို Google က ကူးယူေဖၚျပထားၿပီး ဆရာၾကီး ေဒါက္တာမင္းတင္မြန္ရဲ့ ဗုဒၶအဘိဓမၼာ အႏွစ္ခ်ဳပ္က ဒီေနရာမွာ <http://dhammadownload.com/…/DrMehmTinMon-BuddhaAbbhidimaAhN…> ရွိၿပီး ဆရာၾကီး စည္ပင္ဓမၼာရံုမွာ ေဟာထားတဲ့ ပဌာန္း ရုပ္သံဖိုင္က ဒီေနရာ <https://www.youtube.com/watch?v=L4PQecMDRRs> မွာ ရွိပါတယ္။
ရႊင္လန္းခ်မ္းေျမ့ၾကပါေစ
1 comments:
ယခုအခါ ျမန္မာနိုင္ငံသို႔ နိုင္ငံျခားသားေတြ အဆက္မျပတ္ ေရာက္လာေနၾကတယ္။
ေရာက္လာရင္ အမ်ားအားျဖင့္ ေရႊတိဂုံဘုရား ပုဂံဘုရားမ်ား မႏၲေလးမဟာျမတ္မုနိဘုရား စစ္ကိုင္းဘုရားမ်ားကို လည္ပတ္ဖူးေျမာ္ျပီး အဆင္သင့္ရင္ ေတာင္ၾကီးနဲ႔ အင္းေလးကန္သို႔ တစ္ရက္သြားလည္ၾကတယ္။
ျပီးေတာ့ျပန္ၾကတာပဲ။
မၾကာေသးမီအခိ်န္က အဂၤလိပ္ ပါေမာကၡ နွစ္ေယာက္နဲ႔ အေမရိကန္ ပါေမာကၡတို႔ ျမန္မာနိုင္ငံသို႔ ေရာက္လာၾကတယ္။
ထုံးစံအတိုင္း ဘုရားဖူးၾကတ့ဲအခါ 'အုတ္ပုံေစတီကို လူတို႔က ပန္းပူေဇာ္တာ မီးပူေဇာ္တာ ရွိခိုးတာေတြဟာ ဘာအကိ်ဳးေက်းဇူးရွိသလဲ'လို႔ ေတြ႔တ့ဲလူၾကီးေတြကို ေမးၾကတယ္။
အဂၤလိပ္လိုေမးတယ္ဆိုေတာ့ ျမန္မာေဂါပကလူၾကီးတို႔က ေျဖဖို႔ခက္ေနၾကတယ္။
အဲ ... ဆူးေလးဘုရားကို ပါေမာကၡအဖြဲ႔ ေရာက္လာၾကတယ္။
ထုံးစံအတိုင္း သူတို႔ရဲ႕ေမးခြန္းကို ေဂါပကလူၾကီးမ်ားကို ေမးတယ္။
လူၾကီးေတြ ေစတီရင္ျပင္မွာ ေန႔စဥ္ တစ္ေနကုန္ ေဝယ်ာဝစၥျပဳ လုပ္ေနတ့ဲ မစၥတာဘဲလူး ကို အေခၚခိုင္းလိုက္ၾကတယ္။
မစၥတာ ဘဲလူးဟာ ဘရုတ္ကင္း အဂၤလိပ္ရွ္ (Broken English) ေတာ္ေတာ္ေျပာနိုင္တာကိုး။
မစၥတာဘဲလူး ေရာက္လာတ့ဲအခါ အေမရိကန္ပါေမာကၡက ေမးတယ္။
Why do you worship this Pagoda?
ဒီေစတီကို သင္တို႔ဘာေၾကာင့္ ကိုးကြယ္ၾကသလဲ။
This Pagoda is made of bricks.
ဒီေစတီဟာ အုတ္နဲ႔ တည္ေဆာက္ထားတယ္။
Your houses are made of bricks.
သင္တို႔ရဲ႕အိမ္မ်ားကို အုတ္နဲ႔ပဲ ျပဳ လုပ္ထားၾကတယ္။
And your offices are made of bricks.
ျပီေတာ့ သင္တို႔ရဲ႕ရုံးမ်ားကိုလဲ အုတ္နဲ႔ပဲ ျပဳ လုပ္ထားၾကတယ္။
What is the difference?
ဘာျခားနားမႈရွိသလဲတ့ဲ။
အဲဒီအခါ မစၥတာဘဲလူးက အေမရိကန္ပါေမာကၡကို ျပန္ေမးတယ္။
Do you have a wife, mister?
ဆရာ ... သင့္မွာ ဇနီးမယား ရွိသလား။
Oh yes. အိုး ... ရွိတာေပါ့။
Do you have mother?
သင့္မွာ အေမရွိရဲ႕လား။
Oh yes, I have.
ဟ ... ရွိတာေပါ့ကြာ။
Do you have sister?
သင့္မွာ ညီမေကာ ရွိသလား။
Oh yes. အိုး ... ရွိပါတယ္။
Now at night with whom do you sleep?
ကဲ... မိုးခ်ဳပ္တ့ဲအခါ သင္ ဘယ္သူနဲ႔ အိပ္သလဲ။
Of course, I sleep with my wife.
ဟာကြာ ... ငါ့ဇနီးနဲ႔အတူ ငါအိပ္တာေပါ့။
Why don't you sleep with your mother?
သင့္အေမနဲ႔ ဘာေၾကာင့္ အတူမအိပ္သလဲ။
Why don't you sleep with your sister?
သင့္နွမနဲ႔ ဘာေၾကာင့္ အတူမအိပ္သလဲ။
Your mother is woman.
သင့္ရဲ႕အေမဟာ မိန္းမပဲ။
Your sister is also woman.
သင့္နွမကလဲ မိန္းမပဲ။
And your wife is woman.
ျပီးေတာ့ သင့္ဇနီးကလဲ မိန္းမပဲ။
What is the difference?
ဘာျခားနားမႈရွိသလဲ။
အဲဒီအခါ အေမရိကန္ပါေမာကၡက မ်က္လုံးမ်က္ဆံျပဴးျပီး ေျပာလိုက္တယ္။
Oh boy, I get your point.
ဟုတ္ျပီကြာ မင္းဆိုလိုတာကို ငါနားလည္ျပီ။
မစၥတာဘဲလူး နွာနွပ္ေပးလိုက္တာ အေမရိကန္ အဂၤလိပ္ပါေမာကၡေတြ ေမးခြန္းထပ္မေမးနိုင္ၾကေတာ့ဘဲ ႏႈတ္ပိတ္ျပီး ေခါင္းတညိတ္ညိတ္နဲ႔ ထြက္ခြာသြားၾကေတာ့တယ္။
အျခားဘာသာအယူရွိၾကတ့ဲ နိုင္ငံျခားသားတို႔ဟာ ေစတီကို အုတ္ပုံလို႔ျမင္ေနၾကတယ္။
သစၥာေလးပါးကိုျမင္သိတ့ဲ ဗုဒၶဉာဏ္ေတာ္နဲ႔ သဗၺညဳ တဉာဏ္ေတာ္ကို ကိုယ္စားျပဳ တ့ဲအထိမ္းအမွတ္ျဖစ္တာကို သူတို႔ မျမင္နိုင္ၾကဘူး။
ဒီဉာဏ္ေတာ္တို႔ဟာ ထိပ္တန္းအက်ဆုံး အျမတ္ဆုံး ဉာဏ္ေတာ္မ်ားျဖစ္ၾကလို႔ ဒီဉာဏ္ေတာ္ဆီသို႔ အာရုံညႊတ္သြားနိုင္တယ္ဆုိရင္ပဲ ၾကည္ညိဳ စိတ္ျဖစ္သြားတယ္ဆိုရင္ပဲ ၾကီးက်ယ္တ့ဲ ကုသိုလ္ကံေစတနာေတြ ကုေဋခ်ီျပီး ျဖစ္ေပၚလာၾကတာကို သူတို႔မသိၾကဘူး။
(ေဒါက္တာမင္းတင္မြန္)
ျမတ္ဗုဒၶ စာအုပ္မွ
Post a Comment