၂၀၀၈ နာဂစ္အေျခခံဥပေဒႏွင့္ ၂၀၁၀ တြင္ တက္လာေသာ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရသည္ ဒီမိုကေရစီနည္းက် တက္လာပါသည္ဟု ေႂကြးေၾကာ္ရင္း ဆင္းရဲမႈ တုိက္ဖ်က္ေရး အစည္းအေဝးကို ေနျပည္ေတာ္တြင္ စက္တင္ဘာလက ျပဳလုပ္ခဲ့ရာတြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကိုပါ ဖိတ္ေခၚ၍ တက္ေရာက္ေစခဲ့ပါသည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္မွ ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ ေျပာင္းလဲႏိုင္ေသာ အေျခအေနသုိ႔ ေရာက္ေနၿပီဟု ယုံၾကည္ေၾကာင္းကမၻာ့ဒီမိုကေရစီေန႔တြင္ထုတ္ေဖၚေျပာၾကားလိုက္ျပန္ပါသည္။ ၿမန္မာႏိုင္ငံသည္ၿငိမ္းခ်မ္းစြာဒီမိုကေရစီစံနစ္ဆီသို႔စစ္အာဏာရွင္ခ်ေပးေသာလမ္းေၾကာင္းၿဖင့္တေရြ႕ေရြ႕ဖင္ဒ ရြတ္ဆြဲသြားေနမည္ေလာ?ဧရာဝတီေပါက္ကြဲမွဳၾကီးၿဖင့္လူမွဳေတာ္လွန္ေရးၿဖစ္မည္ေလာ?။ ေစာင့္ၾကည့္ရမည့္အခ်ိန္သည္မေဝးေတာ့ဟုထင္ သည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က အေျခအေန အခ်ိန္အခါလိုက္ၿပီး သင့္ေတာ္ေလွ်က္ပတ္တဲ့ ပုံစံကို ေျပာင္းလဲႏိင္ဘုိ႔လိုေၾကာင္း တခ်ဳိ႕ကလည္း ပုံစံမေျပာင္းႏိုင္ဘဲ ဒီအေျခအေနပဲ ဒီပုံစံ၊ ဟိုအေျခအေနလဲ ဒီပုံစံဘဲ ျဖစ္ေနျခင္းသည္ ဆင္ျခင္သုံးသပ္ႏိုင္တဲ့ အရည္အခ်င္း အားနဲသည္ဟု ေျပာရမွာျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့ျခင္းသည္ အတိုက္အခံမ်ားဘက္မွ ႏိုင္ငံေရးအခင္းအက်င္း ေျပာင္းလွ်င္ေျပာင္းသလို ေ႐ႊ႕ႏိုင္ေျပာင္းႏိုင္ရမည္ (Flexible) တိုးလြယ္ ဆုတ္လြယ္ကစားႏိုင္ရမည္ဟု ဆိုလိုဟန္႐ွိသည္။
ေဒၚစု၏ ေျပာၾကားခ်က္မ်ားတြင္ မွတ္သားစရာမ်ား၊ သတိျပဳစရာမ်ား မ်ားစြာပါ႐ွိေနသည္ကို သတိျပဳမိဘုိ႔ လိုေပသည္။
(၁) ခိုင္မာတဲ့ ဒီမိုကေရစီအေဆာက္အဦေတြ တည္ေဆာက္ဘုိ႔။
(၂) စိတ္ဓာတ္ေတြကို ဒီမိုကေရစီစံနစ္နဲ႔ ထိုက္တန္ေအာင္ လုပ္ရမည္။ မထိုက္တန္တဲ့ စိတ္ေတြကို ေတာ္လွန္ပစ္ရမည္။
(၃) ဒီမိုကေရစီ၏ လကၡဏာသည္ အစိုးရအေျပာင္းအလဲလုပ္သည့္ေနရာတြင္ ညင္သာစြာေျပာင္းလဲျခင္း၊ သိကၡာ႐ွိစြာ ေျပာင္းလဲျခင္း၊ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ေျပာင္းလဲျခင္း ၿဖစ္သည္။
(၄) လူတိုင္း မိမိကို ေလးစားတဲ့၊ တန္ဘိုးထားတဲ့၊ လူရာသြင္းတဲ့ စံနစ္ကို လိုလားမွာွျဖစ္သည္။ ဘယ္သူမွ မိမိကို တန္ဘိုးမထားတဲ့ စံနစ္ကို လိုလားမွာ မဟုတ္။
(၅) တာဝန္အရလုပ္ရပါသည္ဆိုသည့္ ေနရာတြင္ ဆင္ျခင္တုံတရားႏွင့္ အမ်ားႀကီးဆိုင္ေၾကာင္း၊ အဓိပၸါယ္မွာ လူ႔ပတ္ဝန္းက်င္ကို ထိခိုက္ေစေသာ လူအမ်ားစုကို နစ္နာေစေသာ တာဝန္ကို ေပးအပ္လွ်င္ ဆင္ျခင္တုံတရားၿဖင့္ စဥ္းစားၿပီး လုပ္သင့္မလုပ္သင့္ စဥ္းစားဘုိ႔လိုေၾကာင္း ေျပာၾကားျခင္းဟု ယူဆသည္။
(၆) လူႀကီးမ်ား ခေလးမ်ားကို အတင္းအၾကပ္ပုံစံသြင္းတာသည္ မသင့္ေလွ်ာ္၊ ခေလးလူငယ္မ်ားတြင္လည္း သူ႔ဟာသူ ဆင္ျခင္ပိုင္ခြင့္႐ွိရမည္။
ဆိုသည့္အခ်က္ ၆ ခ်က္ကို အဓိကထား ေျပာၾကားသြားခဲ့သည္ကို ေတြ႕႐ွိရေပသည္။
(၁) ခိုင္မာသည့္ ဒီမိုကေရစီအေဆာက္အဦမ်ား တည္ေဆက္မႈ
ခိုင္မာသည့္ ဒီမိုကေရစီ အေဆာက္အဦးမ်ား တည္ေဆာက္မႈ ဆိုသည္မွာ လြတ္လပ္ေသာ လူ႔ေဘာင္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားကို ျပဳစုပ်ဳိးေထာင္ေပးျခင္းအေပၚတြင္ မူတည္သည္။ (Civil Society) လြတ္လပ္ေသာ လူ႔ေဘာင္အဖြဲ႕အစည္းမ်ား ႏိုင္ငံတခုတြင္ လြတ္လပ္စြာ ဖြဲ႕စည္းလွဳပ္ရွားခြင့္ရလွ်င္ ထိုအဖြဲ႕အစည္းမ်ားက မိမိတို႔ လူထုလူတန္းစားမ်ား အက်ဳိးကို ကာကြယ္ရင္း မတရားမႈမ်ားကို ဆန္႔က်င္ျခင္း၊ တုိင္းျပည္လိုအပ္ခ်က္မ်ားကို ပခုံးထမ္း ေဆာင္႐ြက္ရင္းျဖင့္ အစိုးရအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၏ အာဏာအလြန္အကြ်ံ သုံံးစြဲမႈ မျဖစ္ရန္ ဟန္႔တားရင္း တရားဥပေဒစိုးမိုးေရကို တဖက္တလမ္း ေဆာင္႐ြက္သျဖင့္ တရားေရး မ႑ိဳင္ခိုင္မာလာၿပီး၊ ႏိုင္ငံအတြင္း လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ားကို တရားဥပေဒေဘာင္အတြင္းမွ ကာကြြယ္လာႏုိင္ၿပီး လူ႔အခြင့္အေရး ျပည့္ဝေသာ ႏိုင္ငံအျဖစ္ ေပၚထြန္းလာမည္ျဖစ္သည္။ ထုိ႔အတူ ရ႐ွိၿပီးေသာ ဒီမိုကေရစီစံနစ္ကိုလည္း မေပ်ာက္ပ်က္ေစရန္ ဝုိင္းဝန္းကာကြယ္ႏိုင္ေပလိမ့္မည္ျဖစ္သည္။ ထို႔ေၾကာင့္ (Civil Society) လြတ္လပ္ေသာ လူ႔ေဘာင္အဖြဲ႕အစည္းတြင္ပါဝင္္သည့္ အလုပ္သမားသမဂၢမ်ား၊ ေက်ာင္းသားသမဂၢမ်ား၊ ေတာင္သူလယ္သမား အစည္းအ႐ုံးမ်ား၊ စာဖတ္အသင္းမ်ား၊ လူထုလူတန္းစားအဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ သတင္းစာနယ္ဇင္းမ်ား၊ ဘာသာေရးအဖြဲ႕အစည္းမ်ား လြတ္လပ္စြာ ဖြဲ႕စည္းႏိုင္ခြင့္ မိမိအဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ အဖြဲ႕ဝင္မ်ား၏ ရပိုင္ခြင့္၊ လြတ္လပ္ခြင့္မ်ားကို ကာကြယ္ႏိုင္ခြင့္သည္ လြန္စြာမွအေရးႀကီးသည္။ ထိုအဖြဲ႕အစည္းမ်ားအားေကာင္းလာေစရန္ ဒီမိုကေရစီနည္းက် အစိုးရမ်ားက အားေပးသည္။ ေထာက္ပံ့သည္။ တရားဥပေဒေဘာင္အတြင္းမွ အကာအကြယ္ေပးသည္။ ယေန႔ျမန္မာႏုိင္ငံသည္ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံ ျဖစ္မျဖစ္ သိႏုိင္ရန္ လြတ္လပ္ေသာ လူ႔ေဘာင္အဖြဲ႕အစည္းမ်ား ဖြဲ႕စည္းႏိုင္ခြင့္ ရွိမရွိ။ ရွိေနသာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား လႈပ္ရွားႏုိင္ခြင့္ရွိမရွိ၊ လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆိုေရးသားႏုိင္ခြင့္ ရွိမရွိျဖင့္ တိုင္းတာယူႏုိင္ေပသည္။
(၂) ဒီမိုကေရစီစံနစ္နဲ႔ ထိုက္တန္ေသာ စိတ္ဓာတ္
ဒီမိုကေရစီစံနစ္နဲ႔ ထိုက္တန္ေသာစိတ္ဓာတ္ဆိုသည္မွာ အမ်ားသေဘာကို လိုက္ေလ်ာျခင္း၊ လူနည္းစုသေဘာကို ေလစားျခင္းပင္ျဖစ္သည္။ မိမိ႐ႈံသည့္အခါ အသာတၾကည္ အၿပဳံးမပ်က္ လက္ခံႏိုင္သည့္ ရင့္က်က္မႈရွိၿပီး မိမိႏုိင္သည့္အခါတြင္လည္း ႐ႈံးသူကို ႏိုင္ထက္စီးနင္းမျပဳဘဲ ေမတၱာတရားျဖင့္ ဆက္ဆံႏိုင္ရမည္။ ေဒၚစုက ေမတၱာတရားကို ထားျခင္းသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံက စံျပအျဖစ္ျပဳသင့္သည္ဟုျမင္သည္။ ယေန႔စစ္အာဏာရွင္ အသြင္ေျပာင္း အရပ္သားအစိုးရသည္ ျပည္သူမေထာက္ခံဘဲ အာဏာယူထားသည့္ အစိုးရျဖစ္သည္။ ထို႔အတြက္ ႐ႈံးနိမ့္လွ်င္ အတိုက္အခံတို႔မွ ျပစ္ဒါဏ္ခတ္လာမည္ကို စိုးေၾကာက္ေနျခင္းကို ေဒၚစုက ေမတၱာတရားေ႐ွ႕ထားၿပီး သင္ပုန္းေျခႏိုင္ပါသည္ဟု ဆိုလိုုျခင္းျဖစ္သည္ဟု ေကာက္ခ်က္ခ်မိသည္။ ထို႔ျပင္ ႐ႈံးသူကလည္း ႏုိင္သြားသူႏွင့္ တိုင္းျပည္အက်ဳိးကို ေ႐ွး႐ႈၿပီး ပူးေပါင္းလုပ္ႏိုင္ရမည္ဟု ဆိုလိုေၾကာင္းသေဘာေပါက္သည္။
(၃) ဒီမိုကေရစီ လကၡဏာ
ေဒၚစုက သူမ အေနႏွင့္ အစိုးရအေျပာင္းအလဲကို ညင္သာေသာနည္း၊ သိကၡာ႐ွိ႐ွိ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ေျပာင္းလဲလိုသည္ဟု ဆိုသည္။ ထိုသုိ႔ ေျပာင္းလဲျခင္းသည္ ဒီမိုကေရစီ၏ ေကာင္းျမတ္ေသာလကၡဏာတရပ္ဟု မီးေမာင္းထုိးျပသည္။ ထိုအခ်က္သည္ ၁၉၉၀ ေ႐ြးေကာက္ပြဲတြင္ အႏိုင္ရ NLD ပါတီအား အာဏာေပးအပ္ရန္ စစ္အစိုးရမွ ျငင္းပယ္ခဲ့ျခင္းသည္ ဒီမိုကေရစီလကၡဏာ မေဆာင္၊ လာမည့္ ၂၀၁၅ ေ႐ြးေကာက္ပြဲသည္ ဒီမိုကေရစီလကၡဏာေဆာင္ဘုိ႔လိုသည္။ NLD သည္ ၂၀၁၅ ေ႐ြးေကာက္ပြဲအတြက္ ျပင္ ဆင္ႏုိင္ဘုိ႔ အားယူႏုိင္ဘုိ႔ လိုသည္ဟု ရည္႐ြယ္ၿပီး ေျပာဟန္႐ွိသည္။ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရကုိလည္း ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံ အမွန္တကယ္ေပၚေပါက္လာေစခ်င္လွ်င္ ညင္သာေစြာ ေျပာင္းလဲမႈျဖစ္သည့္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ ရလာဒ္ကို ေလးစားလိုက္နာဘို႔ လိုေၾကာင္း ႀကိဳတင္ အသိေပးထားျခင္းလည္း ျဖစ္ႏုိင္သည္ဟု ေကာက္ခ်က္ခ်သည္။ NLD ပါတီဝင္မ်ားကိုလည္း ႏိုင္ငံေရးအခင္းအက်င္း ေျပာင္းလွ်င္ ေျပာင္းသလို ကစားႏုိင္ရမည္၊ ပုံစံေျပာင္းႏုိင္ရမည္ဟု အသိေပးလိုက္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း သုံးသပ္သည္။ ၂၀၀၈ နာဂစ္ အေျခခံဥပေဒကို NLD က လက္မခံေသာ္လည္း ေျပာင္းလဲလာေသာ ႏိုင္ငံေရးအခင္းအက်ဥ္းအရ ေ႐ြးေကာက္ပြဲ ဝင္သင့္လွ်င္ ဝင္ၿပီး အာဏာရယူေရးကို စဥ္းစားေနသည္ဟု ထင္သည္။
(၄) ဒီမိုကေရစီစံနစ္ကို လူတိုင္းလိုလားသည္
လူတိုင္းဒီမိုကေရစီစံနစ္ကို လိုလားသည္ဟု ေဒၚစုေျပာၾကားသြားခဲ့သည္။ လူတိုင္း မိမိကုိ ေလးစားသည့္ စံနစ္၊ လူရာသြင္းတဲ့စံနစ္ကို လိုလားမွာျဖစ္သည္ဟု ေျပာဆိုခ်က္သည္ ေယဘူယ်အေနႏွင့္ မွန္ကန္ေသာ္လည္း စစ္အာဏာ႐ွင္မ်ား ဘက္မွ ၾကည့္လွ်င္ မမွန္ႏိုင္ဟုျမင္သည္။ စစ္အာဏာ႐ွင္မ်ားအတြက္ ၎တို႔ ျပဳစုပ်ဳိးေထာင္ထားေသာ စံနစ္သည္၊ ၎တို႔အတြက္ မွန္ေနသည့္သေဘာျဖစ္သည္။ အာဏာ႐ွင္ဘဝျဖင့္ လုပ္ခ်င္တာလုပ္ခြင့္ရသည္။ မိမိပတ္ဝန္းက်င္က မိမိကုိ လူရာထားသည္၊ ႐ိုေသသည္၊ ေလးစားၾကသည္၊ လက္ညႈိးညႊန္ရာ ေရျဖစ္သည့္ ဘဝျဖစ္သည္။
သို႔ရာတြင္ ၎တို႔ဘဝသည္ လူထုႀကီး၏ ေလးစားမႈကို မရေသာဘဝ၊ လူထုႏွင့္ ကင္းကြာၿပီး အေစာင့္အထပ္ထပ္ၾကားမွေနရေသာ ဘဝ မိမိကိုယ္တိုင္အက်ဥ္းသားၿဖစ္မွန္းမသိၿဖစ္ေနေသာဘဝျဖစ္သည္။ ထုိေၾကာင့္ အာဏာ႐ွိေသာ္လည္း လူရာဝင္ေသာ္လည္း၊ လူထုၾကား မတိုးရဲသည့္ ဘဝျဖစ္သည္။ ထိုဘဝမွရုန္းထြက္ရဲသည့္အေနအထားအာဏာယူထားသူမ်ားတြင္ရိွွ ၿပီီလားအထူးေလ့လာသင့္သည္။
(၅) တာဝန္အရလုပ္ျခင္း
တာဝန္အရလုပ္ရပါသည္ဟု ေျပာၿပီး အျပစ္မဲ့သူမ်ားကို ဖမ္းဆီးျခင္း၊ ေထာင္ခ်ျခင္း၊ ႏွိပ္စက္ညႈင္းပန္းျခင္း၊ ဒီမိုကေရစီ လိုလားသူမ်ားကို နည္းမ်ဳိးစုံႏွင့္ ေႏွာက္ယွက္ျခင္းတုိ႔သည္ မွန္မမွန္၊ လုပ္သင့္ မလုပ္သင့္ဆိုသည့္ ကိုယ္ခ်င္းစာတရား၊ တုိင္းျပည္အတြက္ အက်ဳိး႐ွိမ႐ွိ၊ ထိုသူမ်ားသည္ မိမိကိုယ္က်ဳိးအတြက္ လုပ္ေနျခင္းေလာ၊ မိမိအပါအဝင္အမ်ားေကာင္းစားေရးအတြက္ လုပ္ေနျခင္းေလာ စသည့္ ဆင္ျခင္တုံတရားျဖင့္ ေလ့လာၿပီး တာဝန္အရ လုပ္ရပါသည္ဆိုျခင္းထက္ ထိုတာဝန္သည္ တရားသျဖင့္ ေပးအပ္ေသာ တာဝန္ေလာ ဟူ၍ စဥ္းစားဆုံးျဖတ္ၿပီး မတရားလုပ္ရပ္မ်ားလုပ္ရန္ ေပးအပ္လာေသာ တာဝန္မ်ားကို ဆင္ျခင္တုံတရားျဖင့္ ျငင္းပယ္ႏုိင္ရမည္ဟု ဆိုလိုေပသည္။
(၆) လူႀကီးမ်ားက ခေလးမ်ားကို ပုံစံသြင္းျခင္း
အေ႐ွ႕တိုင္း ယဥ္ေက်းမႈအရ လူႀကီးမ်ားက ခေလးမ်ားကို အတင္းအၾကပ္ ဖိႏွိပ္မႈျဖင့္ မိမိတို႔လိုရာ ပုံစံသြင္းခဲ့ၾကသည္။ အေ႐ွ႕တိုင္း ပုံစံသည္ အာဏာ႐ွင္ဆန္သည္။ လူႀကီးမ်ားက ခေလးမ်ားထက္ ပိုသိသည္မွာ မျငင္းႏုိင္ေခ်၊ သုိ႔ရာတြင္ ခေလးမ်ား သိသမွ်ေတာ့ လူႀကီးမ်ား အားလုံးမသိႏိုင္သည့္အျပင္ ခေလး႐ႈေဒါင့္ႏွင့္ လူႀကီး႐ႈေဒါင့္ျခင္းလည္း မတူႏိုင္ေခ်။ အိမ္ေထာင္တခုတြင္ မိဘျဖစ္သူႏွင့္ သားသမီးဆက္ဆံေရး အေရွ႕ႏွင့္ အေနာက္မတူပါ။ အေရွ႕ ဆက္ဆံေရးမွာ ငါတုိ႔မင္းတို႔ထက္သိတယ္၊ တတ္တယ္၊ မင္းတုိ႔အရင္ ထမင္းစားလာတာကြဆိုသည့္ အေပၚစီးဆက္ဆံမႈမ်ဳိးျဖစ္သည္။
အထူးသျဖင့္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ အေဖျဖစ္သူက အိမ္ေထာင္ဦးစီးျဖစ္သျဖင့္ မေအလုပ္သူက စားဦးစားဖ်ားေကြ်းသည္။ ခေလးမ်ား အ႐ိုးအရင္းကိုက္ရသည္။ လူႀကီးေျပာတာကို လိုက္လုပ္ရသည္။ ဆင္ေျခတက္၍မရ။ ေက်ာင္းတြင္လည္းဆရာ၊ ဆရာမတို႔က စာမလိုက္ႏိုင္လွ်င္၊ လစစ္စာေမးပြဲက်လွ်င္ ေက်ာင္းအုပ္ႀကီးကို ေခၚၿပီး ႀကိမ္ႏွင့္႐ိုက္သည္။ ခေလးမ်ားကို လူႀကီးမ်ားက အေၾကာက္တရားျဖင့္ ဖိႏွိပ္ၿပီး မိမိတုိ႔၏ အမိန္႔ကို နာခံရန္ ပုံစံသြင္းျခင္းခံရသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အာ႐ွတိုက္တြင္ ခေလးမ်ားက လူႀကီးမ်ား လုပ္သမွ် မွန္မွန္မွားမွား ျပန္လွန္ေျခပ ခုခံခြင့္မရဘဲ ခံၾကရသည္။ ဤအေတြးအေခၚသည္ အာ႐ွတိုက္တြင္ အာဏာ႐ွင္စံနစ္လႊမ္းမိုးေနမႈ၏ အဓိက အေၾကာင္းတရားထဲတြင္ ပါဝင္ေနသည္။
အေနာက္ႏုိင္ငံမ်ားတြင္ ဒီမိုကေရစီစံနစ္ ထြန္းကားသည္မွာလည္း ၎ႏုိင္ငံမ်ားတြင္း႐ွိ ခေလးသူငယ္မ်ားအေပၚ လူႀကီးမ်ား၏ ဆက္ဆံေရးမွာ အာ႐ွႏွင့္မတူသည့္ အခ်က္ကလည္း မ်ားစြာ အေထာက္အကူျပဳခဲ့ေပသည္။ ခေလးမ်ားသည္ အနာဂါတ္ကို ဦးေဆာင္မည့္သူမ်ားျဖစ္သည္။ ခေလးမ်ားသည္ ဦးစားေပးအဆင့္ထိပ္တြင္႐ွိသည္။ ခေလးမ်ားကို ႐ိုက္ႏွက္ဆုံးမျခင္းမျပဳရ။ မိဘက ႐ိုက္ႏွက္လွ်င္ ပုလိပ္ကို ဖုံးေဖၚ၍ တုိင္္ခြင့္႐ွိသည္။ ပုလိပ္က မိဘကို အေရးယူသည္။ ထို႔အတူ ေက်ာင္းတြင္ ဆရာမ်ားက ေက်ာင္းသားမ်ားကို မ႐ိုက္ရေခ်။ ႐ိုက္ခြင့္မျပဳ။ ေက်ာင္းမ်ားတြင္ ႀကိမ္လုံး မထားရွိေခ်။ ဆိုးသြမ္းေသာ ေက်ာင္းသားမ်ားကို အတန္းထဲမွ ထုတ္ ထား ျခင္း၊ အခ်ိန္ပိုေက်ာင္းတြင္ ေနေစျခင္းတို႔ျဖင့္ အျပစ္ဒါဏ္ ေပးသည္။
မိဘျဖစ္သူက သားသမီးကို အျပစ္ဒါဏ္ေပးလွ်င္ ၎၏ ရပိုင္ခြင့္ မုန္႔ဖိုးျဖတ္ျခင္း၊ သူငယ္ခ်င္းမ်ားအိမ္သုိ႔ အလယ္သြားခြင့္ကို ပိတ္ပင္ျခင္း၊ မိမိအခန္းတြင္း၌သာ ေနအိမ္တြင္ ေနေစျခင္းတုိ႔ျဖင့္ အျပစ္ေပးသည္။ ခေလးမ်ားကို ႐ိုက္ႏွက္ဆုံးမျခင္းဆိုသည့္ နာက်င္ေအာင္ ျပဳလုပ္၍ အေၾကာက္တရားျဖင့္ လိုက္နာေစျခင္းထက္ မိမိဘာေၾကာင့္ အျပစ္ခံရျခင္းကို သိသည့္ အသိတရားျဖင့္ ဆံုးမျခင္းကို ဦးစားေပးသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အေနာက္ႏိုင္ငံမွ ခေလးမ်ား လူႀကီးသူမမ်ားကို မေၾကာက္ၾကေခ်။ ႐ိုေတာ့႐ိုေသၾကသည္။ သူတို႔ကိုလည္း လူႀကီးသူမမ်ားက သူတို႔ေမးျမန္းခ်င္သမွ်ကို ေမးခြင့္ျပဳထားၿပီး စိတ္႐ွည္လက္႐ွည္ ႐ွင္းျပတတ္သည့္အတြက္ ခေလးမ်ားက မိမိေမးလိုရာကိုေသာ္လည္းေကာင္း မိမိအျမင္ မတရားမမွ်တဟု ထင္သည့္အရာကို ၎ရဲရင့္စြာ ျပန္လွန္ေမးခြန္းထုတ္တတ္သလို၊ ခုခံေခ်ပပိုင္ခြင့္႐ွိသည့္အတြက္ လူႀကီးမ်ားက ၎တို႔မွားယြင္းသည့္အခါ ျပဳျပင္ႏိုင္ၾကၿပီး တရားမွ်တရန္ ေဆာင္႐ြက္ေပးတတ္သည္။
မိဘျဖစ္သူက သားသမီးအား ငါ့သားသမီးျဖစ္သည္ ငါ႐ိုက္ခ်င္ ႐ိုက္မည္။ သတ္ခ်င္သတ္မည္ လုပ္၍မရသလို ဆရာမ်ားကလည္း ငါ့ေက်ာင္းသား ငါေကာင္းေစခ်င္ လို႔ ရိုက္သည္ဟု ဆင္ေျခေပး၍ ရိုက္မရေခ်။ လူဆိုသည္မွာ အတၱရွိသည္၊ ေဒါသရွိသည္၊ ေမာဟ႐ွိသည္။ ထိုေၾကာင့္ လူႀကီးမ်ား အၿမဲမမွန္ႏိုင္သလို ခေလးမ်ားအၿမဲ မမွားႏိုင္ပါ။ ထုိ႔ေၾကာင့္ ခေလးမ်ားကို အကာအကြယ္ေပးသည့္ ဥပေဒမ်ားကို ထုတ္ျပန္ေပးထားျခင္းေၾကာင့္ အေနာက္ႏိုင္မ်ားတြင္ ခေလးမ်ားသာမက တိရစၦာန္မ်ားအတြက္ပါ ဂုဏ္သေရရွိစြာ ေနထုိင္ႏိုင္ခြင့္ရွိၾကသည္။ အေနာက္ႏိုင္ငံ၏ ေကာင္းျမတ္ေသာ အေတြးအေခၚမွာ သားသတ္ရုံသုိ႔ ပို႔ေသာ တိရိစၦာန္မ်ားကိုပင္လွ်င္ ၾကမ္းၾကဳတ္ေသာ နည္းမ်ားျဖင့္ ညွင္းဆဲသတ္ျဖတ္ျခင္းကို တားျမတ္ထားသည္။ ထိုအေၾကာင္းကို ေနာက္ေဆာင္းပါးတြင္ ရွင္းျပပါမည္။
အေၾကာက္တရားျဖင့္ လူႀကီးေျပာသမွ် နားေထာင္ၿပီး လုပ္ရေသာ အေရွ႕တိုင္းခေလးမ်ားႏွင့္ အေနာက္ႏိုင္ငံရွိ ခေလးမ်ား အဓိက ကြာျခားခ်က္မွာ မိမိယုံၾကည္ရာ မွန္သည္ထင္ရာကို ေမးရဲေျပာရဲျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။ ထိုကဲ့သုိ႔ သတၱိကို လူႀကီးမ်ားက အေမွ်ာ္အျမင္ႀကီးစြာျဖင့္ ျပဳစုပ်ဳိးေထာင္ေပးခဲ့သည္။ ငါ့တုိ႔ ေျပာသမွ် လိုက္လုပ္ရမည္ဆိုသည့္ အေတြးအေခၚသည္ အာဏာ႐ွင္စံနစ္ကို ေ႐ွး႐ႈေစသည္ဆိုလွ်င္ မမွားေခ်။ ခေလးဘဝကတည္းက မိမိလုပ္ပိုင္ခြင့္၊ ေျပာဆိုပိုင္ခြင့္၊ လြတ္လပ္စြာ ေတြးေခၚပိုင္ခြင့္ေပးထားေသာ ခေလးမ်ားသည္ ဒီမိုကေရစီစံနစ္ကို ယုံၾကည္ေသာ ခေလးမ်ား၊ ဒီမိုကေရစီစံနစ္၏ တန္ဘိုးကို ေလးစားလိုက္နာေသာ ခေလးမ်ားျဖစ္လာၾကၿပီး ႀကီးျပင္းလာေသာအခါ ဒီမိုကေရစီစံနစ္ကို ယုံၾကည္သက္ဝင္ၿပီး ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္သူမ်ား ျဖစ္လာၾကသည္။
နိဂုံးအားျဖင့္ ယေန႔ ႏိုင္ငံေရးအခင္းအက်င္းသည္ အမွန္တကယ္အေကာင္းဖက္သို႔ သြားေနျခင္းေလာ၊ သို႔မဟုတ္ ယခင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္သန္းေ႐ႊ၏ နည္းဗ်ဴဟာအတိုင္း အခ်ိန္ဆြဲေရး လွည့္စားမႈျဖင့္ သြားေနျခင္းေလာ ဆိုသည္ကို အတိုင္းအတာတခုအထိ ေစာင့္ၾကည့္ရန္လိုေပသည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အေနႏွင့္ ဒီေရအတက္အက်ကို ထိပ္တန္းျမန္မာေခါင္းေဆာင္တေယာက္အေနျဖင့္ ပါဝင္တုိင္းတာလ်က္႐ွိသည္။
ယခင္ ထိပ္တိုက္ပုံစံမွ ယခု ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္လ်က္ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရ မည္မွ် ႐ိုးသားမႈရွိသနည္း၊ မည္မွ် သတၱိရွိရွိ ေျပာင္းလဲႏိုင္သနည္းဟူ၍ အျပဳသေဘာ လုံးဝေဆာင္ၿပီး လုပ္ေဆာင္ေနျခင္း၊ လက္ေတြ႕ ဝင္ကစားေနျခင္းကို နားလည္မႈ ေပးသင့္သည္ဟု ျမင္သည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ အသက္ ၆၆ ႏွစ္ရွိ ၿပီ ျဖစ္သည္။ ၂၀၁၅ ခုႏွစ္တြင္ သူမအသက္ ၇၀ ႏွစ္ ရွိေတာ့မည္ၿဖစ္သည္္။ သူမ၏ ႏိုင္ငံေရးတက္တက္ႂကြႂကြ လုပ္ႏိုင္သည့္ သက္တမ္း သိပ္မက်န္ေတာ့ေခ်။ ထို႔ေၾကာင့္ ၂၀၁၅ ေ႐ြးေကာက္ပြဲကို ရည္မွန္း၍ ေရြးေကာက္ပြဲ ဝင္သင့္လွ်င္ ဝင္ဘို႔လိုေၾကာင္း စဥ္းစားထားေကာင္း စဥ္းစားထားႏိုင္ေၿခ်႐ွိသည္။ ၂၀၀၈ နာဂစ္ အေျခခံဥပေဒကို လက္မခံႏိုင္ေသာ္လည္း ၎အေျခခံဥပေဒကို ျပဳျပင္ရန္မွာ ေ႐ြးေကာက္ပြဲဝင္၍ အစိုးရဖြဲ႕ႏုိင္ရန္ ႀကိဳးစားၿပီး အတြင္းမွသာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲႏုိင္မည္ဟု တြက္ဆအေကာင္း တြက္ဆႏိုင္သည္။ ပုံစံခြက္ေျပာင္းျခင္းဆိုသည္မွာ ဤသေဘာျဖစ္ႏိုင္ေခ်ရွိသည္။ မည္သို႔ ဆိုေစကာမူ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရသည္ အမွန္တကယ္ ေျပာင္းလဲရန္ ဆႏၵရွိသည္၊ ဒီမိုကေရစီစံနစ္ကို အမွန္တကယ္ တည္ေဆာက္လိုလွ်င္ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားမ်ားာကို ခြ်င္းခ်က္မရွိ အျမန္ဆုံးလႊတ္ေပးၿခင္းၿဖင့္သက္ေသၿပဘို႔ လိုေပသည္။
ထို႔အတူ ဧရာဝတီျမစ္ဆုံအေရးအခင္းသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံေရးတြင္ အဓိက ေပါက္ကြဲႏိုင္သည့္ အႏုျမဴဗုံးႀကီးပင္ျဖစ္သည္။ လွ်ပ္စစ္ဝန္ႀကီး ဦးေဇာ္မင္း၏ မဆင္မခ်င္ ပညာမဲ့ေျပာၾကားခ်က္သည္ တျပည္လုံးရွိ ႏိုင္ငံသားမ်ား၊ စီးပြားေရးပညာရွင္မ်ား၊ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္ ထိန္းသိန္းေရး အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ အႏုပညာရွင္မ်ား၊ ေတာင္သူလယ္သမားမ်ား၊ ေရလုပ္သားမ်ားအားလုံးကို တိုက္ပြဲဝင္ရန္ တပ္လွန္႔ ႏႈိးေဆာ္လိုက္ျခင္းပင္ျဖစ္သည္။ ဧရာဝတီျမစ္ေရ အလ်ဥ္သည္ မထင္္မွတ္ဘဲ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ တိုးတက္ရာတိုးတက္ေၾကာင္းကို ပိတ္ဆို႔တားဆီးေနသည့္ မႈိက္သ႐ိုက္စစ္အုပ္စုကို တုိက္စား ရွင္းပစ္ႏုိင္သည့္ အင္အားႀကီး ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္လာေပလိမ့္မည္။ သို႔မဟုတ္ပါက ၂၀၁၅ ခုႏွစ္တြင္ NLD သည္ ေ႐ြးေကာက္ပြဲဝင္၍ အာဏာရယူၿပီး ဒီမိုကေရစီစံနစ္ကို အတြင္းမွ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲျခင္းျဖင့္သာ လုပ္ေဆာင္ႏုိင္ေပလိမ့္မည္။ ျပည္ပႏုိင္ငံေရး အင္အားစုမ်ားသည္ ေျပာပေလာက္ေသာ အင္အားစုအျဖစ္ မတည္႐ွိေနျခင္းက ၎အေျခအေနသို႔ တြန္းပို႔ေပးလ်က္႐ွိၿပီး၊ အေနာက္ႏိုင္ငံမ်ား၏ စစ္အုပ္စုကို ပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္ျခင္းျဖင့္ တေျဖးေျဖးျခင္း ေျပာင္းလဲရမည္ဆိုသည့္ အေတြးအေခၚရွိသူမ်ား အင္အားေကာင္းလာျခင္းကလည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို ဖိအားတရပ္အျဖစ္ ဖန္တီးလာခဲ့သည္ဟု သုံးသပ္မိေပသည္။
တဖက္မွာလည္း တုိင္းရင္းသား လုက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ စစ္ပြဲမ်ား ျပန္စေနျခင္းျဖင့္ ျပည္တြင္းစစ္မီးျပန္လည္္ေခါင္းေထာင္လာမည့္ နိမိတ္မ်ားျပလ်က္႐ွိၿပီး၊ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အင္ အားစုမ်ားသည္လည္း ယခင္၎တို႔ လုပ္ေနၾကပုံစံခြက္မ်ားမွ မထြက္ပဲ၊ ငါ့မတိုက္ေသးသမွ် ငါၿငိမ္ေနမယ္၊ တျခားအဖြဲ႕ေတြတိုက္လဲ သူဖာသာသူ ခုခံလိမ့္မယ္ ငါတို႔နဲ႔ မဆိုင္ဘူး၊ သူတို႔ လုပ္ရပ္ကိုလွမ္းအားေပး ေထာက္ခံလိုက္ရင္ ၿပီးတာပဲဆိုသည့္ ပုံစံမွ သူ႔ထိရင္ ငါ့ထိသလိုဘဲ၊ သူအလွည့္ၿပီးရင္ ငါ့အလွည့္လာလိမ့္မယ္၊ ငါတို႔ စုေပါင္းတုိက္ၾကမွ ျဖစ္မယ္ဆိုသည့္ လက္ေတြ႕က်က် ေတြးေခၚၿပီး တုိက္ပြဲတကယ္ဝင္မည့္ တပ္ေပါင္းစုဖြဲ႕ဘို႔ လိုေပမည္။ အဓိက ဦးေအာင္ေသာင္း မၾကာခင္က ဝနယ္ေျမ သြားေရာက္ေခြ်းသိပ္ခဲ့ျခင္းကို ဝအေနႏွင့္ သိသင့္ေပသည္။ ကခ်င္ကိုတုိက္ရာတြင္လည္းေကာင္း ၎႐ွမ္းကို တုိက္ရာတြင္လည္းေကာင္း ဝကို မပါေစခ်င္သည့္ သေဘာျဖစ္သည္။ အကယ္၍ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ အင္အားစုမ်ား ပူးေပါင္းထိုးစစ္ဆင္ႏိုင္လွ်င္ ၿမိဳ႕မ်ား သိမ္းႏိုင္သည္အထိ အခြင့္သာေနသည္ကို တြက္ဆၿပီး “ျပည္ေထာင္စုႀကီးကို ကာကြယ္ရန္” အတြက္ ျပည္ေထာင္စုတပ္မေတာ္ႀကီးကို ဝိုင္းဝန္းအေကာင္အထည္ေဖၚၾကဘို႔ လိုသည္။ စစ္ေရးနိမ့္က်ေနေသာတပ္၊ စိတ္ဓာတ္ေရးရာ ခိုင္မာမႈမရွိေသာ ယေန႔တပ္မေတာ္ကို ေၾကးစားတပ္မွ အမ်ဳိးသားတပ္အသြင္ ေျပာင္းခ်င္ေသာ တပ္မွဴးမ်ားျဖင့္ ပူးေပါင္းႏိုင္ေသာ အေနအထားသုိ႔ ေရာက္ရွိလာရန္ ႀကိဳးစားေဆာင္ရြက္ဘို႔ အထူးလိုအပ္ပါေပသည္။ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သြားရာလမ္းကို ေစာင့္စားမေနဘဲ မိမိတို႔ ဘက္မွ လုပ္သင့္သည္ကိုလည္းလုပ္ရင္း ႏိုင္ငံေရး ခ်ိန္ခြင္လွ်ာကို ျမွင့္တင္ၾကရမည္ျဖစ္သည္။ ျပည္ပမွေဒၚစုလုပ္ရပ္ကို မခ်င့္မရဲျဖစ္ရင္း ေဝဘန္ေနမည့္အစား သူမလုပ္ရပ္ကို ေစာင့္ၾကည့္ၿပီး အားေပးဘို႔ လိုအပ္ေပသည္။
ထြန္းေအာင္ေက်ာ္
၁၆ရက္၊ ၉လ၊ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္
